Το Δράμα του Σώματος

5 μαθήματα για το μεταπτυχιακό τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Φιλοσοφική Αθηνών. Κάθε Παρασκευή 6-8 μ.μ. στην αίθουσα 916, έναρξη 20/11.

Το σώμα στις παραστατικές τέχνες του 20ου αιώνα δεν είναι απλώς "ρόλος" αλλά καθίσταται μια αισθητική "μηχανή", ο υλικός φορέας της συνείδησης, ένα καινούριο πεδίο πειραματισμού, η ουσιαστικότερη δυνατότητα αυτογνωσίας και έκφρασης. Από την performance στο body art και από τις "δράσεις" ως το φτωχό θέατρο ή το θέατρο του δρόμου εντοπίζονται πολλοί κοινοί κώδικες αλλά και ενδιαφέρουσες διαφοροποιήσεις. Στα πέντε αυτά μαθήματα του μεταπτυχιακού κύκλου θα μελετηθεί η ώσμωση των επιμέρους τεχνών (θεατρική πράξη, εικαστικά, χορός, ποιητικός αυτοσχεδιασμός, happenings, video art, κ.α.) με κεντρικό άξονα το δράμα του σώματος και το σώμα ως ένα δράμα διαρκείας. 

A. Εισαγωγικά, η προϊστορία της performance, Αισθητισμός (Oscar Wilde), Ubu Roi, εξπρεσιονιστικό θέατρο, Wedekind, Ballets russes, Parade - Picasso, Φουτουρισμός, Marinetti, Balla, Cabaret Voltaire, Dada, Duchamp, Artaud (théâtre de la Cruauté), Pop art, Laurie Anderson, Fluxus, Kaprow.

B.  Ο προσκεκλημένος καλλιτέχνης Δημήτρης Αληθεινός θα αναπτύξει το θέμα "Η performance στη σύγχρονη ελληνική τέχνη". Τι συμβαίνει σήμερα; Οι κατακρύψεις του Αληθεινού ως "τελετουργίες", παρουσίαση του έργου του.

Γ.  Οι μεγάλοι performers, Mayakovsky και ρωσική πρωτοπορία, Schlemmer (το Δράμα του χώρου), Bauhaus, Sophie Täuber-Arp, οι βιεννέζοι Aktionisten, Joan Jonas, Yves Klein, Joseph Beuys, Pina Bausch, Rebecca Horn, Marina Abramović (Balkan Baroque), Orlan, Gilbert&George, Vanessa Beecroft, Κατσιάνη-Χονδρός, κ.α.

Δ.  Όταν η Ευρώπη ανακάλυψε την Αμερική. Isadora Duncan, Loie Fuller, Man Ray, Merce Cunningham, John Cage, Martha Graham, Alan Kaprow, George Maciunas Robert Rauschenberg, η ομάδα Judson Dance, Vito Acconci, Bob Wilson, Matthew Barney, κ.α.

Ε. Επιλεγόμενα σε έναν καινούριο αιώνα - συμπεράσματα και αισθητικές αποτιμήσεις για έναν αιώνα που τελείωσε. Η τέχνη στην εποχή της απόλυτης διάχυσης των τεχνών και της δεσποτείας της αγοράς. Όταν ο καταναλωτής προβιβάζεται σε καλλιτέχνη και η έκφραση υποβιβάζεται σε προϊόν.

Βασική βιβλιογραφία: 

Rose Lee Goldberg, Performance Art from Futurism to the Present, Thames and Hudson, 1988

Alexandra Howson, The Body in Society, an Introduction, Polity, 2004

Marvin Carlsson, Performance, A Critical Introduction, Ruthledge, 2004

Walter Puchner, Η επιστήμη του θεάτρου στον 21ο αιώνα, Κίχλη, 2014
Δανάη Χονδρού, Εικαστικές δράσεις, Το σώμα του καλλιτέχνη, Απόπειρα, 2006