Συνολικές προβολές σελίδας

Κυριακή 29 Ιουνίου 2008

Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ ΚΑΙ Η... ΤΗΝΟΣ

H ήττα προκαλεί μιαν ηδονή περίεργη, αντιστρόφως ανάλογη της νίκης. Ενώ συγχρόνως διδάσκει αποτελεσματικότερα της οποιασδήποτε επιτυχίας. Η νίκη σε καθιστά αναίτια υπερφίαλο, η ήττα ταιριάζει στους φιλοσοφημένους ή σε όσους επιβάλλεται, σαν κι εμάς, να φιλοσοφήσουν όσο γίνεται ταχύτερα.

Μια επιτυχία μας στο Euro θα ήταν ένας παραμορφωτικός, όσο και ψευδής, καθρέφτης όχι μόνο της ποδοσφαιρικής μας, ποιος το... χαιρετάει το ποδόσφαιρο, αλλά της κοινωνικής, γενικότερα, πραγματικότητας. Τα πράγματα πάνε σταθερώς χάλια και δεν χρειαζόμεθα πλέον κανένα χάπι ευτυχίας, κοινώς placebo, για να αυτοπαραμυθιαστούμε. Η ήττα, ακόμη και η ξεφτίλα θα σας έλεγα, μας πάει γάντι. Ταιριάζει απόλυτα σ’ αυτό τον τύπο με το θηριώδες Hummer που εκστρατεύει στη Μύκονο, προς άγραν συναγρίδων και μοντέλων, αγνοώντας ότι δεν υπάρχουν πια συναγρίδες στο Αιγαίο και χρωστώντας ακόμη και τις δόσεις του Hummer και εκείνες του Rolex. Στην παραλία της Φτελιάς κάνουν το παν αυτός και η παρέα του για να αποδείξουν στα λοιπά μαστοφόρα πόσο άνδρες και πόσο επιτυχημένοι είναι, ενώ από παντού ξεχειλίζει η αποφορά του υπαρξιακού looser. Αυτή η αποφορά μού θύμισε την άψογη προφορά του κ. Βουλγαράκη, όπως τον είδα στον ΣΚΑΪ να προλογίζει γαλλιστί μιαν έκθεση. Ατομα τέτοιας παιδείας είναι κρίμα να χάνονται σε λιμάνια γεμάτα θρασείς λεμβούχους και υπολογιστές Κινέζους. Ας είναι.

Δέκα εκατομμύρια Ελληνες νοσταλγούν σήμερα τον Αλέφαντο και τον Παναγούλια και τα ‘χουν με τον Ρεχάγκελ ή τον Καραγκούνη. Και μπορεί μεν όλοιαυτοί να έχουν μορφωθεί αθλητικώς στην πρέφα και το τάβλι αποκλειστικά, αλλά θεωρούν εαυτούς ποδοσφαιρικές διάνοιες. Κατά τ’ άλλα, φταίει ο άσχετος, ο Ρεχάγκελ.

Στην πραγματικότητα μπορεί πάντως να φταίει το αρνητικό μας φενγκσούι, ο τρόπος λ.χ. που έχουν βάλει τα έπιπλα στο Μέγαρο Μαξίμου. Αυτό το κόκκινο χαλάκι στα σκαλιά της εισόδου, που το κουτρουβαλάει ο κ. Αλογοσκούφης και το παρακάμπτει η Ψηλοντόρα. Ισως φταίνε πάλι οι πίνακες που δάνεισε η Εθνική Πινακοθήκη για το πρωθυπουργικό γραφείο, γνωστών όντων έκπαλαι των ΠΑΣΟΚικών αισθημάτων της διεύθυνσής της. Εφόσον δεν υπάρχει τίποτε πιο επικίνδυνο από τους γεροντοέρωτες (αλλά και τα γεροντομίση που κρατάνε ακόμη). Ασχετο: Είναι κρίμα, πάντως, μια έκθεση μνήμης για το μεγάλο γλύπτη Λάζαρο Λαμέρα να οργανώνεται από το Ιδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού με τόσο λάθος τρόπο. Και με παράκαμψη των ομόφωνων αποφάσεων της καλλιτεχνικής επιτροπής. Αλλά, βέβαια, γι’ αυτό δεν φταίει η Παναγία αλλά μάλλον κάποιοι Παναγιώτηδες, μαθητευόμενοι μάγοι της εξουσίας. Εκπαλαι...

Σήμερα, όμως, μιλάμε αθλητικά. Και απολαμβάνουμε αξιοπρεπώς τιςήττες μας όπως κάποτε τις θεαματικές μας νίκες. Εξάλλου, από το 2004 των Ολυμπιακών Αγώνων, των χρυσών μεταλλίων και της πρωτιάς του Euro, μας χωρίζει άβυσσος. Τότε, μια κατασκευασμένα ιδανική Ελλάδα, τώρα η ωμή πραγματικότητα. Παντού μεγέθη κατώτερα των περιστάσεων, νεποτισμοί και αναξιοκρατία που όμως, ω του θαύματος, δημιουργούν μια συμμετρικά αρμονική σχέση: Πρώτοι το 2004, τελευταίοι το 2008! Για σκεφτείτε το. Εχει και το ύστατο σκαλί την αισθητική του.

Κυριακή 22 Ιουνίου 2008

ΓΙΑ ΜΙΑ ΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ (ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ)

Όταν μοίραζαν οφίτσια,
Εγώ είχα άλλα βίτσια.


Το λέω ευθέως: Θέλω να γίνω Γκαργκάνας στη θέση του αποχωρούντος κ. Γκαργκάνα. Νομίζω πως διαθέτω όλα τα απαραίτητα προσόντα. Μπορώ να παραμένω ανέκφραστος επί ώρες όταν προεδρεύω σε βαρετές συσκέψεις και να γίνομαι τόσο δυσοίωνος όταν μιλάω ώστε να με ζηλεύει κι αυτή ακόμη η Κασσάνδρα, η πρώτη εισηγήτρια των κακών ειδήσεων.
Το μόνο που πρέπει επειγόντως να κάνω, είναι ν’ αγοράσω δυο-τρία κοστουμάκια μαύρα με ελαφρά αρζάν ρίγα και πολλές σιέλ ή μπλε νουάρ γραβάτες. Όπως και να κάνουμε τα ρούχα κάνουν τον διοικητή. Και οι ανακοινώσεις για την πορεία της οικονομίας μας βεβαίως. Σιγά τα δύσκολα! Θα αρχίζω εισαγωγικά με την επισήμανση του διεθνούς αρνητικού κλίματος και θα μπαίνω στο ψητό διεκτραγωδώντας τα δημοσιονομικά χάλια της χώρας και την ανάγκη επιβολής ακόμη πιο αυστηρών φορολογικών μέτρων. Παιχνιδάκι! Αν μάλιστα μερακλώσω, μπορεί και να αναφερθώ στις ισχυρές πιθανότητες ενός άμεσου κραχ εάν δεν ληφθούν υπ’ όψη οι παραινέσεις μου. Όχι παίζουμε! Συνελότι ειπείν που θα έλεγε και ο Πάνος Παναγιωτόπουλος είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος στη κατάλληλη θέση. Και δεν θέλω μεμψιμοιρίες του τύπου πως δεν είμαι οικονομολόγος, ούτε τραπεζίτης. Τους είδαμε και τους οικονομολόγους ή τους τραπεζίτες! Άντε να μην ανοίξω το στόμα μου. Εξάλλου γιατί να μην δοκιμαστεί κι ένας ιστορικός τέχνης σ’ αυτή τη θέση; Πώς μετέχει ο κ. Αράπογλου στο διοικητικό συμβούλιο της Εθνικής Πινακοθήκης; Είναι φως φανάρι πως υπάρχει κάποια αντιστοιχία. Απ’ την άλλη, εγώ θα εμπλουτίσω τον θεσμό με μιαν νέα πιο ευφάνταστη ορολογία. Θα μιλάω εγώ για τον «απόλυτο σουρεαλισμό των όποιων οικονομικών προβλέψεων» για την «εξπρεσιονιστική αγριότητας ύφεση που εμποδίζει την ανάπτυξη» ή για τον «ιμπρεσιονιστικό χαρακτήρα των κυβερνητικών μέτρων που επιφανειακά στοχεύουν στην πάταξη της ακρίβειας». Ε, κι όταν με καλούν σε διεθνή φόρα θα παίρνω ένα ακόμη πιο απελπισμένο ύφος (αφού έχω πάρει μαζί μου και τη Βερονίκ την Ελβετίδα γυναίκα μου για να με ξεσκονίζει στα γαλλικά). Σας λέω, τα έχω υπολογίσει όλα και περιμένω ο πρωθυπουργός να κάνει κι αυτός το καθήκον του. Να με καταστήσει με δόξα και τιμή Γκαργκάνα στη θέση του κ. Γκαργκάνα. Αφήστε που το δικό μου επώνυμο είναι πιο σικ, άρα καταλληλότερο για μια τόσο σικ θέση. Ε, κι αν τα βρω δύσκολα, θα ρωτήσω τον φίλο μου τον Γιάννη Αγγέλη για να με συνδράμει σε τίποτε τεχνικά ζητήματα. Όμως η θέση την οποία διεκδικώ είναι πρωτίστως πολιτική κι γιαυτό θεωρώ την υποψηφιότητά μου, περίπου, χωρίς αντίπαλο. Σιγά τώρα μην αφήσουμε τόσο κρίσιμα θέματα πολιτικής οικονομίας σε τεχνοκράτες οικονομολόγους. Εδώ χρειάζονται γνήσια ποιητική φλέβα, δραματικό ταλέντο, τραγικός οίστρος για να αποδώσουν σ’ όλη τους την ένταση τα πάθη που μαστίζουν την οικονομία μας. Ο μόνος που θα μπορούσε να μου φάει τη θέση είναι ο Λάκης Λαζόπουλος. Αλλά αυτός εξ όσων γνωρίζω δεν ενδιαφέρεται. Πάει, κατ’ ευθείαν, για πρωθυπουργός.

ΥΓ. Το άκρον άωτον της υποκρισίας: «προοδευτικοί» να ικανοποιούνται από το status quo των πανεπιστήμιων μας και να μην επιθυμούν να αλλάξει τίποτε.

Τρίτη 17 Ιουνίου 2008

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΟΧΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Πρόεδρος της δημοκρατίας είναι εκείνος ο κύριος που κατοικεί στο Προεδρικό Μέγαρο, απολαμβάνει τον σεβασμό του έθνους και μοιράζει σπαθάκια στους Ευέλπιδες. Μεταξύ των υποχρεώσεων του είναι η δεξίωση της 24η Ιουλίου (κατά σύμπτωση ημέρα και των γενεθλίων μου). Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας επιλέγει ο πρωθυπουργός από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να έχει το κεφάλι του ήσυχο. Εννοείται πως δεν θα τον ψήφιζε ποτέ εάν ήταν εν ενέργεια πολιτικός. Το γεγονός αυτό δίνει στον θεσμό απαράμιλλο κύρος. Το πρόεδρο επίσης τον ξεχωρίζουμε γιατί στις στρατιωτικές παρελάσεις στέκεται ένα βήμα μπροστά και φορά –υποχρεωτικά- μαύρο κοστούμι, λευκό πουκάμισο και γκρι μπλε ή γκρι αρζάν γραβάτα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν φοράει παπιγιόν στις παρελάσεις αλλά μόνο στις δεξιώσεις. Αλλιώς, μπορεί να προκληθεί πολιτειακή κρίσις. Ο πρωθυπουργός υποχρεούται εκ του Συντάγματος να εύχεται εις τον Πρόεδρο της δημοκρατίας «αίσιον το νέον έτος» κάθε πρωτοχρονιά και να τον ενημερώνει αν ο μάγειρας του Πούτιν είναι καλύτερος από εκείνον της Μέρκελ ή του Σαρκοζί. Οι προνομίες του Προέδρου της Δημοκρατίας καθιστούν σχεδόν μονάρχη τον πρωθυπουργό και ανέφελο το πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα εξουσίας. Έστω κιαν την ίδια στιγμή μαστίζει τη χώρα κρίση οικονομική, κοινωνική κλπ. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να εκφέρει την άποψη του επί των ανωτέρω κρίσεων μόνον εις τον εξομολογητή του.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιβάλλεται να συγκινείται όταν επισκέπτεται ακριτικές περιοχές της χώρας και να συνοδεύεται από τη δημοσιογράφο Λένα Παγώνη οπότε προσκαλείται στο εξωτερικό. Ο Πρόεδρος καθίσταται σοφός άμα τη αναλήψει των καθηκόντων του όπως αλάθητος γίνεται ασκαρδαμυκτί κι εκείνος ο καρδινάλιος που εκλέγεται από το κονκλάβιο ως Πάπας Ρώμης. Για ευνόητους λόγους ο ημέτερος πρόεδρος δεν χρειάζεται να είναι αλάθητος. Αντιθέτως, αλάθητος θα έπρεπε να είναι ο πρωθυπουργός αλλά εμείς εδώ είμεθα ορθόδοξοι. Όσο πιο απαρατήρητος περνά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (όταν περνά) τόσο περισσότερο εγκωμιάζεται από τον τύπο για την άψογη άσκηση των υψηλών καθηκόντων του.
Μια ενδεχόμενη συνταγματική αναθεώρηση θα είχε λόγο ύπαρξης μόνο εάν ξαναμελετούσε τι είδους καθήκοντα προέδρου έχει ανάγκη η Δημοκρατία. Ίσως αυτά που πρωτοθέσπισε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ψαλίδισε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Αλλιώς, μια τόσο έντονα συμβολική παρουσία καθίσταται επικίνδυνα αόρατη για έναν λαό που δεν διαθέτει ούτε φαντασία ούτε ροπή στη συμβολική σκέψη. Αντί λοιπόν για πρόεδρο της Δημοκρατίας θα μπορούσαμε να έχουμε ανεύθυνο Βασιλέα για να κάνει δημόσιες σχέσεις με τις εναπομείνασες βασιλικές οικογένειες, να φλερτάρει τις εγγονές της Γκρέης Κέλλυ και να του αφιερώνει ολοσέλιδα το Paris-Match. Επίσης θα μπορούσαμε να ιδιωτικοποιήσουμε την Προεδρία της Δημοκρατίας αναθέτοντας στον ΣΕΒ την εκλογή προέδρου και σε κάποια πολυεθνική τράπεζα το management. Η μετοχοποίηση του θεσμού θ΄ ανακούφιζε τον κρατικό προϋπολογισμό και θα έδινε ανάσες στο χρηματιστήριο. Τέλος ωραία λύσις θα ήτο να καταψύξουμε έναν υπερήλικα πολιτικό –υποχρεωτικά νεκρό για ανθρωπιστικούς λόγους –και να τον τοποθετήσουμε στο προεδρικό Μέγαρο όπως τον Λένιν στο Μαυσωλείο του. Κάτι τέτοιο θα έδινε θρησκευτική-μεταφυσική διάσταση στον θεσμό. Στη Μόσχα λοιπόν, αδέλφια, στη Μόσχα! (Παραλλαγή του «στη Τήλο, αδελφές, στη Τήλο!»)

Κυριακή 8 Ιουνίου 2008

ΠΟΙΟΣ ΥΠΕΡΝΟΜΑΡΧΗΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΡΥΤΑΝΗΣ;

Πρώτοι στα μαθήματα
Πρώτοι στους αγώνες.
Γρ. Φαράκος



Τη Παρασκευή 29 Μαΐου θα παρέδιδα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών μάθημα για τη Ρώσικη Πρωτοπορία, το περιοδικό Avantgarde που εξέδωσε το 1878 ο Μπακούνιν, το «Θωρηκτό Ποτέμκιν», με τις αφίσες του Ρόντσενκο (1925) και θα κατέληγα στις γλωσσικές θεωρίες του Σκλόφσκι και του Γιάκομπσον. Δυστυχώς εκείνη τη μέρα η Φιλοσοφική Σχολή τελούσε υπό κατάληψη και αυτό το μάθημα δεν έγινε ποτέ. Πέρσι, πάμπολλα ανάλογα μαθήματα επίσης ματαιώθηκαν. Τηρούμενων των αναλογιών ένα μάθημα που δεν πραγματοποιείται, αποτελεί μαθησιακή τρύπα που ακολουθεί δια βίου τον σπουδαστή σαν τη τρύπα του όζοντος τον πλανήτη. Πέρσι, οι φοιτητές μου δεν μυήθηκαν στη πολιτιστική ιδιαιτερότητα του Μπαρόκ, δεν γνώρισαν τον Καραβάτζο, τις Μενίνας, τον Βερμέερ, τον Πουσέν κλπ. Για τα συγκεκριμένα παιδιά ο Ρέμπραντ δεν υπάρχει. Καμία αγωνιστική κινητοποίηση δεν μπορεί ν’ ανατρέψει κάτι τέτοιο. Συνακόλουθα δεν διδάχτηκαν το «άγνωστο Αριστούργημα» του Μπαλζάκ ή τον προκαπιταλιστικό τύπο του Αστού του Βέμπερ. Ενδεχομένως οι φοιτητές μου να έχουν διαβάσει Αλαβάνο αλλά δεν έχουν διαβάσει τον Μαρξ όπως εγώ. Είμαι κατηγορηματικός σ’ αυτό. Ζητώ λοιπόν να σταματήσουν οι παλαιομοδίτικες καταλήψεις και η κλιμακούμενη βία στα πανεπιστήμια επειδή έτσι υποβαθμίζεται ακόμα περισσότερο η απαξιωμένη παιδεία μας. Ας βρεθούν άλλοι τρόποι αντίστασης. Αν δεκαετίες καταλήψεων σ’ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης είχαν κατ’ ελάχιστο βελτιώσει την ποιότητα των σπουδών εν Ελλάδι, θα το είχαμε πάρει, διάβολε, μυρωδιά. Όμως η πραγματικότητα είναι καταθλιπτική. Τα ΑΕΙ-ΤΕΙ ελέγχονται από αγράμματους τραμπούκους του κομματικού σωλήνα που γρήγορα θα σταδιοδρομήσουν ως πολιτικοί καριέρας. Κιαν επ’ αυτού η Αριστερά έχει τεράστιες ευθύνες, δείτε πόσοι υπουργοί της Ν.Δ. έχουν διατελέσει πρόεδροι της ΟΝΝΕΔ ή της ΔΑΠ -ΝΔΦΚ . Ζητώ λοιπόν να βγουν όλα τα κόμματα απ’ το πανεπιστήμιο γιατί το διακύβευμα δεν σχετίζεται με το «προοδευτικό» ή το «συντηρητικό» αλλά με την ελευθερία ή τον εκφασισμό και με την ηλιθιότητα ή τον κοινό νου. Για την αθλιότητα των Πανεπιστήμιων φταίμε όλοι. Κατ’ αρχάς φταίνε όσοι έχουν ιδρύσει τα 22 πανεπιστήμια-φαντάσματα στις εσχατιές της χώρας με κριτήρια εσωτερικού τουρισμού ή μικροκομματικής σπέκουλας. Πανεπιστήμια διαμοιρασμένα σε πόλεις και νησιά που υποχρηματοδοτούνται και λειτουργούν σε προκάτ αίθουσες. Όσοι ανακινούν τώρα ζήτημα ιδιωτικών πανεπιστημίων σπαταλώντας 5 χρόνια συνταγματικής αναθεώρησης για μια «μπούρδα» όπως πρόσφατα δήλωσε στον 105,5 ο κ. Βερέμης. Που θα μεταρρυθμίσουν τη παιδεία αν πλάι στα άθλια, κρατικά τοποθετήσουν άθλια ιδιωτικά πανεπιστήμια, τα πρώην Εργαστήρια Ελεύθερων Σπουδών. Δεδομένου μάλιστα ότι στην Ε.Ε. δεν υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Απ’ την άλλη ο κ. Κακλαμάνης δηλώνει πως ο καταχρεωμένος Δήμος της Αθήνας, με τις αξιοθρήνητες υπηρεσίες είναι έτοιμος να ιδρύσει ιδιωτικό πανεπιστήμιο. Και το ερώτημα υψώνεται αμείλικτο: Ο υπερνομάρχης Θεσσαλονίκης γιατί καθυστερεί; Η τήβεννος θα του πήγαινε μούρλια (πάνω απ’ τη στολή του Ζορρό).

ΥΓ1. Το άκρον άωτον της υποκρισίας: οι «προοδευτικοί» που ικανοποιούνται από το status quo των ΑΕΙ. Και που αρνούνται να αξιολογηθούν ή να προγραμματίσουν τη λειτουργία των ιδρυμάτων τους.
ΥΓ2. «Δεν έπρεπε τώρα ν’ ανακινήσει η κυβέρνηση το ζήτημα του άρθρου 16» (Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη)

Κυριακή 1 Ιουνίου 2008

Art Athina 2008, κανένα σκάνδαλο!

Εδώ και 14 χρόνια, οι ελληνικές γκαλερί δεξιώνονται τις συναδέλφους τους από το Λονδίνο, το Παρίσι, τη Ζυρίχη, την Κωνσταντινούπολη, το Μιλάνο κ.λπ. σ’ ένα θεσμό που ονομάζεται International Art Fair of Athens. Φέτος την τιμητική του είχε το Βερολίνο, ενώ οι νεοϋορκέζικες γκαλερί το ξανασκέφτηκαν και δεν ήρθαν. Πρόκειται για μιαν εκδήλωση που διοργανώνει ο ΠΣΑΤ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αιθουσών Τέχνης) με τη συνδρομή του ΥΠ.ΠΟ. και που αντικατέστησε τις παλαιές «Πανελλήνιες» του Ζαππείου. Φιλοδοξία είναι να προβληθεί η σύγχρονη εικαστική μας δημιουργία στη διεθνή αγορά σε σχέση ισοτιμίας και να ανοιχθεί συγχρόνως η εγχώρια στους καλλιτέχνες της αλλοδαπής.

Η ώσμωση αυτή επιδιώκει να δημιουργήσει ελληνικές συλλογές με διεθνή ονόματα κα παράλληλα να «σπρώξει» τους ημέτερους στην αγκαλιά των ξένων συλλεκτών. Τέλος, η Art Athina παραμένει ένα θέαμα που ισορροπεί ανάμεσα στην avant-garde και στο lifestyle, στην κοσμικότητα και στην πρόκληση του «καινούργιου», και άρα αποτελεί τη must επίσκεψη, ιδιαίτερα για τις νεότερες ηλικίες.

Η υποψία ή η «οσμή» σκανδάλων, όπως συνέβη πέρσι με την Εύα Στεφανή, υπογραμμίζει τον μάλλον προκάτ, ρηξικέλευθο χαρακτήρα του όλου εγχειρήματος. Μικρό το κακό. Σε έναν τόπο όπου η συγκάλυψη και η σιωπή αποτελούν τον κανόνα, έστω και η light εκδοχή της ρήξης είναι ευπρόσδεκτη.

Επί της ουσίας, τώρα: Υποτονική σε γενικές γραμμές, η φετινή foire ευθυγραμμίστηκε με τη γενικότερη οικονομική και κοινωνική ανασφάλεια που πλήττει τον πλανήτη, είτε πρόκειται για το εύπορο τμήμα του είτε για τη λιμοκτονούσα πλειονότητά του.

Και μπορεί αυτή η τελευταία να μην ενδιαφέρεται πολύ για τη σύγχρονη τέχνη, συχνά όμως γίνεται αφορμή και θέμα καλλιτεχνικής δημιουργίας. Π.χ., ό,τι συμβαίνει στην Κίνα σήμερα αλλά και το εντυπωσιακό φαινόμενο της εξάπλωσης των Κινέζων καλλιτεχνών παντού. Κάτι που σημαίνει ότι όταν αναδύεται ηγεμονικά μια οικονομική αγορά ακολουθεί και το καλλιτεχνικό της υπερπροϊόν. Η αισθητική του καπιταλισμού είναι απλή αλλά δραστική. Φέτος, λοιπόν, υποχώρησαν τα υπερκορεσμένα βίντεο υπέρ του τελάρου και η εννοιολογική φωτογραφία υπέρ της… φωτογραφίας (Σωκράτης Σωκράτους, Βένια Μπεχράκη, Γιώργης Γερόλυμπος, Graham Fagen, Hannes Schmidt κ.ά.).

Μου άρεσαν επίσης εξαιρετικά οι ζωγραφικές των Edward Wright (g. Mikro Mayer), Νίκου Μόσχου (g. Εκφραση), Θεόδωρου Δασκαλάκη (g. Titanium), Dirk Lange (g. Tristesse de Luxe) και Βασίλη Αβραμίδη (g. Tsatsis). Επίσης, η ανθρωπόμορφη γλυπτική της Veronica Veit (Upstairs Berlin) ήταν… όλα τα λεφτά! Κάτι ανάμεσα σε Βλ. Κανιάρη και Στ. Διακουμή. Καλύτερο περίπτερο θεωρώ τους «Μαγνητικούς Τοίχους 2008» του Τάκι στον Ξίππα και τον «Οίκο» του Α. Βούσουρα στην Cheap Art. Και το προσωπικό μου βραβείο (!) το απονέμω στη φωτογραφική σύνθεση του Νίκου Μάρκου και στο διάλογο που έχει η πολιτικοποιημένη ζωγραφική του Κώστα Τσώλη (Μπαταγιάννη) με τον Gang Zhao (Christian Nagel).

Από τις παράλληλες εκδηλώσεις, δεν βαρέθηκαν η φίλη Φωκίδη ν’ ανακατεύει το ίδιο το mainstream κουρκούτι και οι καλλιτέχνες της να εμφανίζονται απλώς για να υπάρχουν; Διερωτώμαι. Αντίθετα, ο Αλέξανδρος Γεωργίου, και ως δημιουργός και ως επιμελητής της έκθεσης από την Τεχεράνη «Το λιοντάρι κάτω από το ουράνιο τόξο», επέδειξε και ευαισθησία και γνώση και άποψη προβάλλοντας δημιουργούς της περιφέρειας ως δημιουργούς του κόσμου. Ενώ οι δικοί μας μπερδεύουν την περιφέρεια με τον… αφαλό τους και τη θεωρία με τη σαχλαμάρα. Το σύνδρομο του επαρχιωτισμού.

Κατά τα άλλα, το ΥΠ.ΠΟ. χρωστάει τη συνδρομή του 2007 και του 2008, ενώ ο κ. Λιάπης, που επισκέφθηκε το χώρο δύο φορές (!), υποσχέθηκε 200 χιλιάδες ευρώ μέχρι τον Ιούνιο.

Υστερόγραφο

41 ξένες και 24 ελληνικές γκαλερί, όχι άσχημα. Ποιος σνομπισμός όμως απέκλεισε τις γκαλερί της επαρχίας; Εκτός κι αν η σύγχρονη τέχνη αφορά μόνο τα Β.Π. και τους γόνους του ΣΕΒ. Στα συν της εκδήλωσης, ο σεμνός πλην περιεκτικός σε θεωρητικά κείμενα κατάλογος.

Η ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ

Το ασύλληπτο με τον τυποκτόνο Νόμο Βενιζέλου (1178.81) που αποκαθιστά τη τρώθεισα υπόληψη κάποιου με τη καταβολή χρηματικής αποζημίωσης, νόμο που ενεργοποίησε μιαν ολόκληρη βιομηχανία χρυσοφόρων αγωγών, έγκειται στο ότι όλοι πια αποκτήσαμε και θεσμικά τη τιμή μας. Και μάλιστα όσο μας αξιολογεί ο υπαρκτός ή κατασκευασμένος αντίπαλός μας. Έτσι ο κ. Τσίπρας τιμάται 1.000.000 € ενώ η τιμή του κ. Βγενόπουλου αποκαθίσταται αν ο κ. Παπανδρέου του καταβάλει 2.000.000 €. Καθαρές δουλειές. Βάσει αυτού του κατάπτυστου νόμου, τον οποίον όμως η Βουλή δεν έχει ακόμα αποσύρει, μια δαμόκλειος σπάθη επικρέμαται στην ελευθερία του τύπου εφόσον ένα κείμενο ή μια άποψη μπορούν να κοστίσουν το σπίτι ή τις οικονομίες μιας ζωής αυτού που την διατυπώνει. Προσέξτε: Το αστικό δίκαιο προβλέπει άρθρα για την εξύβριση ή την συκοφαντία και οι ένοχοι τιμωρούνται ανάλογα. Η πρωτοτυπία του Ν. Βενιζέλου εδράζεται στο ότι ο εγκαλούμενος καλείται να πληρώσει ένα ποσό, συνήθως εξωφρενικό, ώστε να «θεραπευθεί» η προσβολή που υπέστη ο εγκαλών. Δηλαδή η λογική της χυδαίας αγοράς και στα ζητήματα της προσωπικής τιμής και αξιοπρέπειας. Και το χειρότερο: Επιβάλλει σ’ όλους αυτολογοκρισία, ενώ από τις 300.000 αγωγές που έχουν υποβληθεί σ’ ένα και μόνο χρόνο, δημιουργούνται εμφράγματα στη λειτουργία της Δικαιοσύνης. Έτσι ο κ. Στ. Κούλογλου διεκδίκησε από τον Β. Καββαθά 100.000 € για μιαν τηλεοπτική ατάκα –ο κ. Καββαθάς αθωώθηκε –ενώ ο κ. Φρυσίρας 80.000 από τον κ. Χρ. Παπουτσάκη του «Αντί» για τρεις χιουμοριστικές αράδες. Η υπόθεση ξεσήκωσε σάλο στον καλλιτεχνικό και πνευματικό κόσμο αλλά ο ενάγων παρέμεινε άκαμπτος μέχρι τέλους δεχόμενος απλώς «να καταβληθεί το ποσό σε δόσεις». Απτήν άλλη οι καταδικασμένοι δημοσιογράφοι Νίκος Λιοναράκης και Μανώλης Βασιλάκης δικαιώθηκαν εντέλει από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο που έκρινε πως με τον ανάλγητο Νόμο του ευαίσθητου κ. Βενιζέλου «παραβιάζεται το δικαίωμα της ελευθερίας λόγου και έκφρασης.» Μ’ άλλα λόγια μια κοινωνία-ζούγκλα ζητάει από τον τολμητία όχι σάρκα σαν το Σάϋλοκ αλλά την οικονομική του εξουθένωση, πράγμα πολύ χειρότερο.

Όμως υπάρχει κι η altera pars: Δηλαδή οι πολιτικοί βρίσκονται στο απυρόβλητο και ο πολίτης δεν δικαιούται να τους μηνύσει αν αισθάνεται θιγμένος; Οι ίδιοι μπορούν να μονοπωλούν την εξουσία και ο ψηφοφόρος δικαιούται μόνο να χειροκροτεί και όχι να ενοχλείται; Αυτό δεν θα ισοδυναμούσε με αυθαιρεσία; Το θέμα είναι σύνθετο. Ο νεόκοπος εκπρόσωπος της δυναστείας των Μινγκ δεν είναι «ένας απλός πολίτης» αλλά εκπροσωπεί τεράστια οικονομικά συμφέροντα που άπτονται άμεσα του πολιτικού Παιγνίου. Επίσης παρότι ο ίδιος έχει δοσοληψίες με τη δικαιοσύνη παρουσιάζεται ως εκπρόσωπος των εργαζομένων του κάτι που δεν δικαιούται. Άρα η όλη φασαρία συνιστά μιαν, χοντροκομμένη, επίδειξη δύναμης και μια προσπάθεια περαιτέρω τηλεοπτικοποίησης του πολιτικού. Εφόσον το συνεκτικό στοιχείο περιπτώσεων τόσο ανόμοιων όπως λ.χ. ο κ. Τσίπρας, ο κ. Βγενόπουλος ή η δ. Καλομοίρα είναι ο φακός της δημοσιότητας, έσχατος τιμητής πλέον κάθε τιμής αλλά και κάθε… ατιμίας.